29 Nisan 2020 Çarşamba

1 Mayıs için yazılan ilk şiir ve Yaşar Nezihe


Yaşar Nezihe Bükülmez
1 Mayıs İşçi ve Emekçiler Bayramı için şiir yazan ilk şair. Osmanlı dönemi kadın şairlerinden olan Yaşar Nezihe, 1882'de doğdu. Beş çocuklu yoksul bir ailenin kızı olan Yaşar Nezihe, ailenin hayatta kalabilen tek çocuğuydu. Henüz 6 yaşındayken annesi Kaya Hanım'ı kaybeden Yaşar Nezihe'ye, kötürüm teyzesi ve alkolik babası bakmaya başladı.
Zamanının büyük bölümünü sokaklarda geçirdikten sonra, ailenin ilgisizliğinden dolayı, küçük yaşta okula kaydını kendisinin yaptırması şairliğe uzanan yolun başlangıcıydı.
Okula kaydını kendisinin yaptırmasına kızarak babasının evden kovduğu Yaşar Nezihe, isyankar bir kişiliğe büründü. O isyankar kişiliği de Yaşar Nezihe'yi şairliğe yönlendirdi.
Şiirlerinde yoksul ve zorlu çocukluğunu, aşklarını ve evliliklerini işleyen Yaşar Nezihe, grev ve işçi hareketlerini desteklediğinden dolayı toplumcu bir şair olarak nam saldı. Memur olan babasının 1912'de koleradan ölmesi üzerine kendisine bağlanan 45 kuruşu az bulan Yaşar Nezihe, gazetelere gönderdiği mektuplarla maaşını protesto etti. Aynı zamanda bir aktivist olan Yaşar Nezihe, '1 Mayıs' adlı şiirini 1923'te yazdı. Şiirleri, yazıları ve Amele Cemiyeti'ne üye olarak grevlere destek vermesi nedeniyle komünizm suçlamasıyla gözaltına alınarak tutuklandı. 3 kez evlenen Yaşar Nezihe'nin çocukları Vedad ve Suad, besin yetersizliğinden dolayı hayatını kaybetti. Hayatını okuma - yazma bilmeyenlerin mektuplarını yazarak ve dikiş dikerek kazanan Yaşar Nezihe, iki kez intihar girişiminde bulundu.
Yaşar Nezihe Bükülmez, 5 Kasım 1971'de 89 yaşında vefat etti.

ŞİİR KİTAPLARI
Bir Deste Menekşe
Feryadlarım (1925)


1 MAYIS

Ey işçi...
bugün hür yaşamak hakkı seninken
patronlar o hakkı senin almışlar elinden.
sa'yınla edersin de "tufeyli"leri zengin
kalbinde niçin yok ona karşı yine bir kin?
rahat yaşıyor, işçi onun emrine münkâd;
lakin seni fakr etmede günden güne berbâd.
zenginlere pay verme, yazıktır emeğinden.
azm et de esaret bağı kopsun bileğinden.
sen boynunu kaldır ki onun boynu bükülsün.
bir parça da evlatlarının çehresi gülsün.

Ey işçi...
mayıs birde bu birleşme gününde
bişüphe bugün kalmadı bir mani önünde...
baştanbaşa işte koca dünya hareketsiz;
yıllarca bu birlikte devam eyleyiniz siz.
patron da fakir işçilerin kadrini bilsin
ta'zim ile, hürmetle sana başlar eğilsin.
dün sen çalışırken bu cihan böyle değildi.
bak fabrikalar uykuya dalmış gibi şimdi.
herkes yaya kaldı, ne tren var, ne tramvay
sen bunları hep kendin için şan-ü şeref say...
birgün bırakınca işi halk şaşkına döndü.
ses kalmadı, her velvele bir mum gibi söndü.
sayende saadetlere mazhar beşeriyet;
sen olmasan etmezdi teali medeniyet.
boynundan esaret bağını parçala, kes, at!
kuvvetedir hak, hakkını haksızlara anlat.


KAYNAK:Habertürk

Hiç yorum yok: